کاربردهای رزین ها امروز در در زمینههای مختلف ازجمله صنایع خودروسازی، صنایع ماشینسازی و … بسیار زیاد است. در سالهای اخیر، از این مادهی پرکاربرد در تولید هنرهای تجسمی و زیورآلات زیبا نیز استفاده میشود که علاقهمندان زیادی را به خود جلب کرده است. در این مقاله به بررسی تفاوتهای رزین اپوکسی و رزین پلیاستر میپردازیم.
رزین، ترکیبی طبیعی یا مصنوعی است که تحت شرایطی سخت میشود. رزینها معمولاً در الکل قابلحل هستند، اما در آب حل نمیشوند. از رزینهای طبیعی میتوان به رزین کاج اشاره کرد که هزاران سال است بشر از آن برای موارد مختلفی همچون درزگیری قایقها، مومیایی کردن اجساد، تهیه ظرف غذا و … استفاده میکند.
پرکاربردترین رزینهای مصنوعی
رزینهای مصنوعی بر اساس نوع ترکیبات شیمیایی و موارد مصرف آنها دستهبندی میشوند. ازجمله پرکاربردترین رزینهای مصنوعی میتوان رزین پلیاستر، رزین آپوکسی ، رزین وینیل استر، رزین فنولیک را نام برد. در ادامه به معرفی رزین اپوکسی و رزین پلیاستر میپردازیم و تفاوتهای آنها را بررسی میکنیم.
رزین اپوکسی
رزینهای اپوکسی یکی از پرکاربردترین رزینها در ساخت کارهای هنری و زیورآلات دستساز در جهان هستند. این رزینها که بهعنوان رزینهای اپوکسید هم شناخته میشوند، از خانواده رزینهای دوجزئی، شامل (پایه رزینی) و هاردنر میباشند. این دو جز باید به میزانی که شرکت سازنده بر اساس ترکیبات شیمیایی آن تعیین میکند، با یکدیگر ترکیب شوند. رزینهای اپوکسی مقاومت شیمیایی بالایی دارند و در برابر خوردگی بسیار مقاوم هستند.
رزین پلیاستر
رزین پلیاستر مادهای است بهصورت مایع که بیشترین کاربرد را در مجسمهسازی، کارهای صنعتی و تولید سنگ مصنوعی دارد. رزین پلیاستر نیز همانند رزین اپوکسی از دو بخش پایهی رزینی و هاردنر تشکیلشده است. مدتزمان سفت شدن پلیاستر به عوامل متعددی چون مقدار ماده شتابدهنده، مقدار ماده هاردنر و دمای هوای اتاق بستگی دارد.
در ادامه به بررسی برخی از تفاوتهای این دو نوع رزین میپردازیم.
تفاوتهای رزین اپوکسی و رزین پلیاستر
- رزینهای پلیاستر بیشترین تغییر شکل را پس از قالبگیری در میان سایر رزینها دارند. این در حالی است که رزینهای اپوکسی در بین تمامی رزینها کمترین میزان تغییر شکل پس از قالبگیری را دارند.
- رزینهای پلیاستر در هنگام کار کردن و زمان خشک شدن به دلیل انتشار گاز استایرن بوی نامطبوعی از خود متصاعد میکنند که بسیار سمی است و برای کار با آن به محیطی با یک سیستم تهویهی مناسب نیاز است. رزینهای اپوکسی بوی بدی ندارند اما باید در نظر داشته باشید که گازهای متصاعد شده از برخی رزینهای اپوکسی بیبو بسیار خطرناکتر از گازهای متصاعد شده از پلیاسترها هستند. درنتیجه برای کار با رزینها حتماً باید به نکات ایمنی و بهداشتی ارایه شده توسط کارخانه تولید کننده توجه داشته باشید.
- یکی از دیگر از تفاوتهای رزین اپوکسی و رزین پلیاستر در قیمت این محصولات است. رزینهای اپوکسی بسیار گرانتر از رزینهای پلیاستر هستند. رزینهای اپوکسی در بدترین کیفیت از رنج دو و نیم برابر قیمت رزین پلیاستر شروع میشوند.
- قطعات تولید شده با برخی از گریدهای گران قیمت رزین اپوکسی می توانند تا دمای بالاتر از 170 درجه سانتی گراد مدتزمان زیادی مقاومت کنند و دچار خزش نشوند. اما محدوده مقاومت دمایی رزینهای پلی استر بین 70 تا 90 درجه سانتی گراد است.
بهترین گزینه برای مصرف خانگی کدام است؟
با توجه به تفاوتهای ذکرشده، رزینهای اپوکسی برای مصارف خانگی مناسبتر به نظر میرسد. ازجمله دلایل این مسئله این است که رزینهای اپوکسی بخارات کمتری تولید میکنند و همچنین به دلیل مدتزمان بالای خشک شدن، امکان اصلاح حالت آنها و اعمال تغییرات روی حجم ایجادشده بیشتر است.